Auteur: Erik Versluis, fysiotherapeut
Gepubliceerd: 11-09-2024
⏱ Leestijd: 5 minuten

Fysiotherapie na een schouder-
operatie:

Herstel en vooruitzichten

Een schouderoperatie is vaak noodzakelijk bij ernstige blessures, slijtage of instabiliteit van het gewricht. De juiste fysiotherapeutische begeleiding is cruciaal om volledig te herstellen en de functie van de schouder terug te krijgen.

In deze blog bespreek ik de verschillende soorten schouderoperaties, het belang van fysiotherapie in het herstelproces en wat je kunt verwachten tijdens het revalidatietraject.

Soorten schouderoperaties

Chirurgen voeren verschillende soorten schouderoperaties uit, afhankelijk van de aard van de blessure of aandoening. Een operatie zal meestal plaatsvinden als herstel niet op een natuurlijke wijze kan plaatsvinden en de patiënt ernstige klachten en beperkingen blijft houden.

De meest voorkomende operaties zijn:

1. Rotator Cuff reparatie

De rotator cuff bestaat uit een groep spieren en pezen die de schouder stabiliseren en helpen bij het bewegen van de arm. Bij een scheur van deze pezen kan een operatie nodig zijn om de schouderfunctie te herstellen. Deze operatie wordt vooral uitgevoerd op relatief jonge leeftijd  (onder de 55 jaar).

Lees hier meer over de rotator cuff operatie.

2. Schouderprothese

Een arts kan een schouderprothese plaatsen bij ernstige slijtage van het schoudergewricht, uitgebreide peesscheuren in de schouder of een ernstige schouderbreuk.

De prothese vervangt het beschadigde gewricht. Chirurgen voeren deze operatie vaak uit bij mensen met langdurige pijn en bewegingsbeperking.

Lees hier meer over de schouderprothese.

3. Bankart Reparatie (bij schouderinstabiliteit)

Een Bankart-reparatie is bedoeld voor mensen met schouderinstabiliteit, vaak veroorzaakt door herhaaldelijke schouderluxaties (ontwrichtingen). Hierbij worden de beschadigde delen van het gewrichtskapsel en het labrum gerepareerd om de schouder weer stabiel te maken.

Lees hier meer over de Bankart operatie.

4. Subacromiale decompressie

Bij deze operatie verwijdert de chirurg overtollig botweefsel of ontstoken weefsel om meer ruimte te creëren in het schoudergewricht.

Chirurgen voeren dit vaak uit bij mensen die klachten ervaren als gevolg van het zogenaamde ‘impingement syndroom’ waarbij vermoed wordt dat de pezen in de schouder bekneld raken.

NB. Deze operatie wordt inmiddels minder vaak uitgevoerd omdat uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat fysiotherapie dezelfde resultaten op langere termijn geeft.

Men gaat er ook steeds meer vanuit dat de schouderklachten of slijmbeursontsteking niet door ruimtegebrek wordt veroorzaakt, maar door overbelasting, verkeerd bewegen en ouder worden.

Belang van fysiotherapie na een schouder-
operatie

Fysiotherapie speelt een belangrijke rol in het herstel na een schouderoperatie. Dit wordt aangetoond door diverse wetenschappelijke studies.

Het doel van de revalidatie is om de kracht, beweeglijkheid en functie van de schouder geleidelijk terug te brengen, terwijl tegelijkertijd de genezing van het geopereerde weefsel wordt ondersteund.

De revalidatie kent een aantal fasen:

1. Vroege fase: Bewegen zonder belasting

In de eerste fase van het herstel ligt de focus op het herstellen van de mobiliteit van de schouder zonder deze te belasten. Je fysiotherapeut zal je begeleiden bij passieve oefeningen, waarbij, om stijfheid te voorkomen,  de schouder voorzichtig bewogen wordt. Deze fase duurt meestal 4 tot 6 weken, afhankelijk van het type operatie.

2. Krachtopbouw en beweeglijkheid verbetering

In de volgende fase wordt gewerkt aan het versterken van de spieren rondom het schoudergewricht en het verder verbeteren van de mobiliteit. Dit is de periode waarin je begint met actieve oefeningen, maar nog steeds voorzichtig moet zijn om overbelasting te voorkomen.

Dit kan een paar maanden duren en de fysiotherapeut zal het tempo van de opbouw aanpassen aan jouw herstel.

3. Functionele hersteltraining

De laatste fase richt zich op het herstellen van de volledige functie van de schouder, zodat je weer dagelijkse activiteiten kunt uitvoeren en eventueel je sportieve prestaties kunt hervatten. Hierin worden meer geavanceerde oefeningen toegevoegd die de coördinatie en kracht van de schouder verbeteren.

Het behandelplan wordt afgestemd op jouw wensen en hulpvraag.

Vooruitzichten na een schouder-
operatie

De vooruitzichten na een schouderoperatie variëren per persoon en zijn afhankelijk van verschillende factoren, zoals de ernst van de blessure, het type operatie en de mate van inzet tijdens de revalidatie.

Over het algemeen geldt:

• Rotator Cuff reparatie: Het herstel duurt meestal 6 maanden tot een jaar, waarbij de meeste mensen hun kracht en functie volledig terugkrijgen, mits ze de revalidatie serieus nemen.
• Schouderprothese: Na 6 maanden is er vaak al aanzienlijke verbetering in pijn en mobiliteit, maar volledig herstel kan tot 12 maanden duren.
• Bankart operatie: De meeste mensen kunnen binnen 3 tot 6 maanden weer normale activiteiten hervatten, al kan volledig herstel van de schouderstabiliteit iets langer duren.
• Subacromiale decompressie: Dit heeft doorgaans een korter revalidatietraject van ongeveer 3 tot 4 maanden. Er is immer alleen maar ‘schoongemaakt’.

Tips voor een succesvol herstel

• Volg het advies van je fysiotherapeut strikt op: Elke fase van het herstelproces is belangrijk. Het is cruciaal om de oefeningen op de juiste manier en in het juiste tempo uit te voeren.
• Blijf geduldig: Schouderoperaties vergen tijd en geduld, herstel is voor een groot deel tijdsgebonden. Overhaast de revalidatie dus niet om te voorkomen dat je het herstel vertraagt of complicaties veroorzaakt.
• Luister naar je lichaam: Pijn is vooral in de beginfase een belangrijk signaal. Het is normaal om wat ongemak te voelen tijdens de revalidatie, maar aanhoudende pijn kan betekenen dat je te veel doet.

Conclusie

Fysiotherapie na een schouderoperatie is een essentieel onderdeel van het herstelproces. Het type operatie bepaalt deels de duur van de revalidatie en de vooruitzichten, maar met de juiste begeleiding en toewijding kun je de meeste schouderfuncties volledig herstellen.

Als je binnenkort een schouderoperatie ondergaat of recent bent geopereerd, bespreek dan met je fysiotherapeut een revalidatieplan dat is afgestemd op jouw behoeften en doelen.