Erik Versluis fysiotherapeut
Gepubliceerd: 12-12-2021
Herzien op 11-06-2024
⏱ Leestijd: 6 minuten

Schouderpijn na een val

Schouderklachten na een val worden veel gezien in de fysiotherapiepraktijk.

Deze kunnen variëren van een lichte kneuzing tot ernstig letsel zoals een schouderbreuk of peesscheur. Soms is men zich hier niet altijd bewust van. De ernst van het letsel is, zeker in het acute stadium, niet altijd goed in te schatten.

Gekneusde schouder

Een kneuzing kan ontstaan na een val op de schouder of tegen een hard voorwerp. Binnen alle schouderongevallen is de kneuzing de lichtste variant.

Een kneuzing ontstaat door een zogenaamd ‘stomp trauma’. Dit is een kracht van buitenaf op het lichaam, zonder dat de huid doorboord wordt.

Dit leidt tot een beschadiging van het weefsel onder de huid, zoals de schouderspier. Dit spierweefsel, rijk aan bloedvaten kan bij een letsel een bloeduitstorting veroorzaken.

Hoe voelt een schouderkneuzing?

Na een kneuzing voelt je schouder ‘beurs’ aan en is  pijnlijk bij het bewegen, vooral bij het heffen of strekken van je arm. Ook druk op je schouder, bijvoorbeeld tijdens het liggen, kan pijnlijk zijn. Dit kan ongemak tijdens het slapen veroorzaken.

Wat moet ik doen?

Belast de arm de eerste dagen niet te teveel. Zo geef je de kneuzing rust. Vermijd te veel reiken en heffen van je arm. Na een paar dagen zullen de pijnklachten afnemen en kun je je arm weer beter bewegen.

Hoe verloopt het herstel?

Een kneuzing van de schouderspier herstelt gemiddeld  binnen 2 weken. Verdere behandeling is meestal niet nodig.

Schouderluxatie

Tijdens een val met uitgestrekte arm naar voren of opzij kan de arm uit de kom gaan (luxatie). Dit kan in voor- of achterwaartse richting zijn, waarbij de luxatie  naar achter minder vaak voorkomt.

Hoe voelt een schouderluxatie?

Vrijwel iedere patiënt voelt dat de schouder niet goed zit. De schouder is erg pijnlijk en nauwelijks te bewegen.

Een schouderluxatie veroorzaakt een ‘bult’ aan de voor- of achterzijde van het schoudergewricht, veroorzaakt door de verplaatste schouderkop.

Wat moet ik doen?

Soms kan de schouder niet helemaal uit de kom gaan en uit zichzelf terugschieten. Dit wordt een subluxatie genoemd. Je merkt dit doordat je arm plots weer vrij kan bewegen. Een subluxatie hoeft doorgaans niet verder onderzocht of behandeld te worden.

Bij een volledige luxatie ben je niet meer in staat de arm te bewegen. De arm moet door ambulancepersoneel of bij de eerste hulp in het ziekenhuis teruggezet worden. Dit gebeurt meestal onder een lichte verdoving (roesje).

Een röntgenfoto en verder onderzoek moet bijkomend letsel uitsluiten. Vaak wordt je doorverwezen voor fysiotherapeutische behandeling.

Hoe verloopt het herstel?

Na een schouderluxatie is volledig herstel na 6 weken mogelijk. Mocht je schouder te vaak en te makkelijk uit de kom gaan, dan kan een operatie uitkomst bieden.

Lees hier meer over de ‘schouder uit kom’

Schouderbreuk

Een schouderbreuk kan optreden door een val op de schouder of met gestrekte arm. De breuk kan variëren van zeer klein tot groot,  waarbij de stand van de schouder en arm veranderd kan zijn.

Kleine breuken kunnen gemist worden omdat ze dezelfde klachten kunnen geven als een kneuzing.

Hoe voelt een schouderbreuk?

Kleine breuken kunnen dezelfde klachten geven als een flinke kneuzing, maar vragen langere hersteltijd. In geval van een grote schouderbreuk kan de armstand veranderen en is de arm niet meer op te tillen.  De diagnose wordt dan spoedig in het ziekenhuis gesteld.

Wat moet ik doen?

Bij een kleine breuk is over het algemeen geen medische behandeling nodig. Een mitella kan voor de eerste 3 weken comfort bieden. Daarna kan je arm weer voorzichtig bewogen worden.

Bij grote breuken is de immobilisatieduur langer, vaak rond de  6 weken. Dit geldt ook voor geopereerde breuken.

Hoe verloopt het herstel?

Kleine schouderbreuken herstellen voorspoedig, maar je schouder en arm kunnen nog wel een tijdje pijnlijk zijn.

Grote schouderbreuken vragen langere hersteltijd, vaak 3 tot 6 maanden. Na een operatie kan er (tijdelijke) verstijving van het schoudergewricht optreden, wat de langere revalidatieduur verklaart.

Een blijvende functiebeperking kan niet helemaal uitgesloten worden.

Lees hier meer over ‘de schouderbreuk’ 

Sleutelbeenbreuk

Een sleutelbeenbreuk ontstaat vaak door een val op de schouder. Dit letsel komt veel voor bij wielrenners.

Hoe voelt een sleutelbeenbreuk

De stand van het sleutelbeen kan door de breuk zichtbaar veranderd zijn. Er kan een bult of knik te zien zijn. Men grijpt na een val in een reflex de onderarm vast en houdt deze tegen het lichaam aan.

Wat moet ik doen?

Ga bij het vermoeden van een sleutelbeenbreuk altijd naar de huisarts of eerste hulp. Een röntgenfoto kan bij twijfel uitsluitsel brengen. Het medische beleid wordt bepaald door de ernst van de breuk en de standverandering,

Hoe verloopt het herstel?

De meeste sleutelbeenbreuken herstellen zonder operatie en met fysiotherapeutische hulp binnen 6-8 weken. Na een operatie kan de hersteltijd wat langer zijn.

Letsel van het AC gewricht

Het AC gewricht wordt gevormd door het uiteinde van het sleutelbeen en een botrand van het schouderblad. Het bevindt zich bovenop de schouder. Door een val kunnen de gewrichtsbandjes verrekken of scheuren, wat tot een hoogstand van het sleutelbeen kan leiden.

Hoe voelt een AC gewrichtletsel?

Na de val voel je scherpe pijn bovenop je schouder. Er kan een lokaal een ‘bult’ zichtbaar zijn, het omhooggekomen uiteinde van het sleutelbeen.

Wat moet ik doen?

Een röntgenfoto of echografie kan de diagnose bevestigen en eventueel bijkomend botletsel in beeld brengen. De meeste AC-letsels kunnen met fysiotherapeutische hulp behandeld worden. Bij ernstiger letsels wordt soms een operatie voorgesteld.

Hoe verloopt het herstel?

De hersteltijd voor AC letsels kan variëren van  6 weken tot 6 maanden, afhankelijk van de ernst van het letsel. De meeste AC-letsels herstellen voorspoedig.

Lees hier meer over het ‘AC gewricht’ 

Gescheurde schouderpees

Aanhoudende schouderpijn na een val kan veroorzaakt worden door een scheur in één of meerdere schouderpezen. De kans hierop neemt toe met de leeftijd.

Hoe voelt een schouderpeesscheur?

Een scheur van de schouderpees is in de acute fase lastig waar te nemen. De klachten kunnen hetzelfde zijn als die van een schouderkneuzing of een kleine breuk, waardoor de diagnose vaak later gesteld wordt.

Wat moet ik doen?

Een echografisch onderzoek is een betrouwbare methode om een peesscheur aan te tonen. Bij oudere patiënten  (boven de 60 jaar) wordt meestal gekozen voor een afwachtend beleid met fysiotherapie.  Jongere patiënten komen vaak in aanmerking voor een operatie.

Hoe verloopt het herstel?

De schouderfunctie kan in de meeste gevallen weer goed herstellen. Na 6-8 weken is de arm weer goed te gebruiken. Als de pezen operatief hersteld moeten worden, kan de hersteltijd 4-6 maanden zijn.

Lees hier meer over ‘ de gescheurde schouderpees’ 

Samenvatting

Schouderklachten na een val kunnen in ernst verschillen. Zonder beeldvormend onderzoek zoals röntgen, MRI  of echo is de diagnose niet altijd goed te stellen.

Sommige letsels kunnen onopgemerkt blijven. Een schouderluxatie is duidelijk voelbaar, maar dit geldt niet altijd voor een breuk of peesscheur.
Zowel een kneuzing als een breuk of peesscheuring kunnen pijn en bewegingsbeperking in het acute stadium geven.

Leeftijd, armpositie tijdens de val en lichamelijke conditie kunnen bepalend zijn voor de ernst van het schouderletsel. Op oudere leeftijd is de kans op een peesscheur of breuk groter, terwijl een schouderluxatie vaker voorkomt bij jongere mensen.

Bij een val op de zijkant van de schouder kan letsel van het sleutelbeen en AC gewricht optreden. Een overrekking van de arm bij een val van de trap kan de schouder doen ontwrichten (luxeren).

In de meeste gevallen kan een afwachtend beleid met fysiotherapie tot uitstekend herstel leiden. Soms is er een operatie nodig, afhankelijk van de grootte van het letsel, de leeftijd en eisen die iemand aan zijn schouderfunctie stelt.