Wat is een frozen shoulder?
Een ‘frozen shoulder’ is een aandoening die leidt tot pijn en geleidelijke verstijving van de schouder. Met ‘frozen’ wordt in feite de stijfheid bedoeld. Het wordt veroorzaakt door uitgebreide ontstekingen en verdikkingen van het gewrichtskapsel.
Het gewrichtskapsel is een dunne flexibele weefsellaag die onze gewrichten bekleedt en de verschillende schouderbewegingen toelaat.
Door de kapselontsteking en verdikking verandert dit weefsel als het ware van rekbaar elastiek naar de stugheid van rubber. Je zult merken dat je je arm niet meer zover kunnen heffen of draaien. Zo zal het aan- en uitkleden moeilijker gaan en een kopje boven uit de kast halen vraagt veel inspanning.
Gelukkig kun je weer volledig van een frozen shoulder herstellen.
Oorzaak frozen shoulder
We weten nog niet precies wat de oorzaak van een frozen shoulder is. Men vermoedt dat een auto-immuunreactie hier een aandeel in heeft. Er zijn factoren die het risico op een frozen shoulder vergroten. Zo weten we dat de aandoening voorkomt bij mensen tussen de 40 en 70 jaar. Op eerdere of latere leeftijd is zeldzaam.
Bij vrouwen komt de aandoening vaker voor. Verder kunnen schildklierproblemen, diabetes, de ziekte van Parkinson of hartaandoeningen de kans op een frozen shoulder vergroten.
Het zonder duidelijke oorzaak ontstaan van een frozen shoulder wordt ook wel de ‘primaire- of idiopatische frozen shoulder’ genoemd.
Trauma
Je kunt ook een frozen shoulder krijgen na een trauma zoals een val op de schouder, een schouderoperatie of langdurig gebruik van een mitella. Dit wordt de ‘secundaire’ frozen shoulder genoemd. Deze herstelt doorgaans sneller dan de primaire vorm.
Behandeling frozen shoulder
Het hersteltraject is langdurig; 12 tot 16 maanden is geen uitzondering. Maar met een goed oefenprogramma en discipline is volledig functieherstel weer haalbaar.
Het herstelproces verloopt grofweg in 3 fases. In de eerste fase staan de ontsteking en pijn op de voorgrond. Oefeningen zijn toegestaan maar dienen gedoseerd en binnen de pijngrens uitgevoerd te worden.
In fase 2 en 3 zal de pijn minder worden en kunnen de oefeningen geleidelijk worden uitgebreid en verzwaard. Dit wordt verderop uitgebreider besproken.
Wie kan een frozen shoulder krijgen?
Een frozen shoulder zien we gemiddeld tussen het 40e en 70e levensjaar met een piek rond de 50. In 12% tot 30% van de gevallen kan zowel de linker- als rechter schouder aangedaan zijn.
Mensen met diabetes- of schildklieraandoeningen zijn vatbaar voor het ontwikkelen van een frozen shoulder. Zij lopen 20 tot 36% meer risico en het herstel verloopt bij deze patiënten ook langzamer.
Frozen shoulderbeeld bij een operatie
Onder zie je een afbeelding van een kijkoperatie in de schouder. Het verschil wordt getoond tussen een gezonde schouder (links) en een frozen shoulder (rechts). Het ontstoken en verdikte schouderkapsel is rood gekleurd.
Wat zijn de klachten bij een frozen shoulder?
Een frozen shoulder leidt aanvankelijk tot pijn, de bewegingsbeperking treedt later op. De diagnose is in de beginfase moeilijk te stellen. Vaak denk met in eerste instantie aan een pees- of slijmbeurs ontsteking, deze aandoening komt namelijk veel vaker voor.
Pijn in rust en bij bewegen staat in de beginfase op de voorgrond. Vooral het naar buiten draaien van de arm is pijnlijk en beperkt.
In de 2e fase zul je merken dat de pijn geleidelijk gaat afnemen. Wel verstijft de schouder in deze periode. Alle schouder- en armbewegingen zullen daardoor flink beperkt zijn.
In de 3e en laatste fase ervaar je bijna geen pijn meer, je schouder wordt geleidelijk soepeler. Het heffen of op de rug brengen van je arm zal weer wat makkelijker gaan. Ook ben je weer in staat je hand tot boven je hoofd te brengen.
