Auteur: Erik Versluis fysiotherapeut
Gepubliceerd: 29-02-2023
⏱ Leestijd: 6 minuten

Een krakende schouder

“Ik heb een krakende schouder’ ,kan dit kwaad ?” Deze vraag word mij vaak in de praktijk gesteld.

Schouderbewegingen kunnen krakende of klikkende geluiden voortbrengen. Deze geluiden kunnen aanwezig zijn bij verschillende schouderaandoeningen.

Voorbeelden zijn: peesscheuren, slijmbeursontstekingen, slijtage van de schouder (artrose), een verspringende bicepspees (instabiliteit) of grote speling van het AC gewricht.

In meeste gevallen is er echter niets aan de hand en is er geen reden tot zorg.

In dit artikel kun je meer lezen over mogelijke oorzaken en de behandeling.

Oorzaak krakende schouder

Klikgeluiden, ook wel ‘crepitaties’ genoemd, kunnen vanuit het schoudergewricht en weefsels zoals kraakbeen, gewrichtskapsel en pezen afkomstig zijn.

Knappende luchtbelletjes

‘Knappende luchtbelletjes’ zijn een natuurkundig fenomeen die vaak in de literatuur beschreven wordt.

In onze gewrichten zorgt een vacuüm of onderdruk ervoor dat onze gewrichten stevig op elkaar blijven zitten. Als deze druk door een snelle beweging wordt opgeheven ontsnappen koolzuurgassen uit de gewrichtsvloeistof naar de gewrichtsrime. Deze vloeistof heet ‘synovia’ en wordt ook wel als de ‘olie’ van onze gewrichten gezien.

Daar komen ze vrij in de vorm van belletjes. Als deze knappen veroorzaken ze een knak-of plopgeluid.

In onderstaande video van een MRI van onze vingerkootjes is te zien wat er dan gebeurt. Het zwarte gedeelte met een gele pijl wijst de plek aan waar de gassen vrijkomen.

Peesscheuren en slijmbeursontstekingen

Slijmbeurzen zijn dunne vliesjes tussen onze pezen, spieren en botten. Zij zorgen ervoor dat alle gladde weefsels soepel ten opzichte van elkaar kunnen bewegen.

Als de slijmbeurs of pezen beschadigen en ontsteken kan de wrijving tussen deze weefsels door onder andere vocht toenemen. Er kan dan een schurend of knisperend geluid hoorbaar zijn.

Meer informatie over de peesonsteking.

Slijtage van de schouder (artrose)

Al onze gewrichten worden omgeven door een kraakbeenlaag. Deze zeer gladde laag beschermt ons onderliggende bot en zorgt ervoor dat de gewrichten soepel ten opzichte van elkaar kunnen bewegen. Zonder dit kraakbeen zouden onze gewrichten snel haperen en slijten.

Als het zeer gladde kraakeen beschadigt dan wordt het kraakbeenoppervlak onregelmatig. Op microscopisch beeld vertoont het kraakbeen het uiterlijk van een kraterlandschap.

De versleten gewrichtsdelen (kop en de kom) gaan dan ten opzichte van elkaar schuren. Dit kan pijn geven en een krakend geluid veroorzaken. Tijdens het schouderonderzoek kan dit door de therapeut of arts duidelijk worden waargenomen,

Meer informatie over de versleten schouder.

Peesschede ontsteking 

Veel van onze pezen lopen over gewrichten heen en worden omgeven door een omhulsel of koker. Dit wordt een ‘peesschede’ genoemd. In deze koker wordt de pees met synovia (‘olie’) gesmeerd.

Door overbelasting kan er in dit omhulsel een ontsteking ontstaan. De pees kan daardoor niet meer soepel door de koker glijden.

Dit kan een krakend geluid veroorzaken die te vergelijken is met het geluid tijdens het lopen in verse sneeuw. We ervaren dit vaak bij peesontstekingen in de pols.

Instabiliteit van de pezen

Veel van onze pezen worden door weefselbandjes bij elkaar gehouden. Als deze bandjes beschadigen kunnen de pezen ten opzichte van elkaar verspringen. Dit kan een klikkend geluid geven. Een bekend voorbeeld zijn de pezen in onze enkel of de bicepspees in het schoudergewricht.

In onderstaande video is er sprake van instabiliteit van de bicepspees in de schouder. Deze pees ligt onder normale omstandigheden ingebed in een botgeultje en wordt met bandjes op de plaats gehouden.

Na een val of op oudere leeftijd verliezen deze bandjes hun stabiliserende functie. De pees kan dan makkelijk van zijn plaats schieten.

Een krakend schouderblad

Een krakend schouderblad komt vaak voor. Dit is bij sommige mensen makkelijk op te wekken door de schouders op te trekken of in rondjes te draaien. Het kraken wordt verklaard door het verschuiven van de verschillende weefsellagen tussen het schouderblad en onze ribben. Dit is in het algemeen volkomen onschuldig.

In zeer zeldzame gevallen kan er sprake zijn van een botafwijking aan de binnenzijde van het schouderblad. Een operatie zou dan mogelijk uikomst kunnen bieden.

Een hypermobiel AC gewricht

Het AC gewricht ligt bovenop onze schouder. Het wordt gevormd door het uiteinde van schouderblad (Acromion) en sleutelbeen (Clavicula). Dit gewricht kan door overbeweeglijkheid (hypermobiliteit) of een val op de schouder instabiel worden.

De gewrichtsuiteinden kunnen onder deze omstandigheden verder dan gemiddeld van elkaar bewegen. Dit kan een klikkend geluid veroorzaken.

Meer informatie over het AC gewricht.

Behandeling van een krakende schouder

De behandeling van een krakende schouder is afhankelijk van de oorzaak van het kraken. Veelvoorkomende oorzaken zijn hypermobiliteit (grote beweeglijkheid), artrose (slijtage van het schoudergewricht) en aandoeningen van gewrichtsbanden en schouderpezen

In de meeste gevallen is er geen medische behandeling nodig. Mocht het kraken of klikken met pijn gepaard gaan dan kan fysiotherapie/oefentherapie, medicijnen (zoals ontstekingsremmers en pijnstillers) de symptomen verminderen.

De geluiden kunnen soms het gevolg zijn van een onderliggend schouderprobleem. Een chirurgische behandeling zou dan nodig kunnen zijn.