5 oorzaken van schouderpijn
Onze schouders zijn een van de meest complexe en actieve gewrichten van het lichaam. Ze spelen een belangrijke rol in onze dagelijkse activiteiten, zoals het tillen van boodschappen, iets uit de kast pakken of het aantrekken van een jas.
Helaas kan een schouderprobleem ook een bron van pijn en ongemak zijn. Toch bezoekt slechts 40% van de mensen hiervoor de huisarts. Als fysiotherapeut zie ik veel mensen met schouderklachten. Ik ervaar en begrijp dan ook goed hoe schouderpijn het dagelijks leven kan beïnvloeden.
In dit artikel bespreek ik de 5 meest voorkomende oorzaken van schouderpijn. Daarbij wordt in het kort beschreven wat de bijbehorende symptomen kunnen zijn en de behandeling.
Onder elk van de 5 items tref je een link aan met meer informatie over de betreffende schouderklacht.
Oorzaken van schouderpijn
Schouderpijn kan door diverse factoren ontstaan. Ik zal hier de 5 meest voorkomende oorzaken spreken.
De peesontsteking
Wat is het?
Deze aandoening komt het meest voor. Onze schouders worden omgeven door een viertal pezen, genaamd ‘de rotator cuff ‘. Ze hebben een belangrijke functie in het verzorgen van de schouderstabiliteit en sturen onze armbewegingen. Zonder deze spieren zouden we onze armen niet meer kunnen heffen en draaien.
Een peesontsteking is een reactie van het lichaam op overbelasting of beschadiging. Dit kan leiden tot pijn en zwelling van de pees en niet goed kunnen bewegen van de arm en schouder.
Bij oppervlakkige ontstekingen kan er roodheid en warmte worden waargenomen. Dit zien we vaak bij de elleboog, knie of enkel.
Hoe ontstaat het?
Een peesontsteking kan worden veroorzaakt door (langdurige) overbelasting. Bijvoorbeeld intensieve sport, klussen of tuinieren. Ook een trauma zoals een val op de arm kan tot een peesontsteking leiden.
Wat zijn de symptomen?
Pijn in rust/nacht. Heffen en reiken met de arm is pijnlijk beperkt. Krachtverlies kan optreden bij peesscheuren.
Wat is de behandeling?
Instructie t.a.v. verantwoord bewegen en oefentherapie. Medicatie of een injectie kan helpen bij aanhoudende klachten.
Een operatie kan soms geadviseerd worden als de klachten niet verbeteren of als de functie van de schouder achteruit gaat. Dit zien we vaak bij peesscheuren.
Meer informatie over de schouderpeesontsteking.
Frozen shoulder (adhesive capsulitis)
Wat is het?
Een frozen shoulder is een totale verstijving van het schoudergewricht. Deze wordt veroorzaakt door een ontsteking van het schouderkapsel. Het kapsel is een soort ‘bekleding’ dat onze gewrichten omvat. Het zorgt onder andere voor stabiliteit en sturing van onze gewrichten.
Door de ontsteking gaat het kapsel verdikken en verstijven. Dit leidt tot flinke bewegingsbeperkingen van de arm en schouder.
Hoe ontstaat het?
Een frozen shoulder kan spontaan ontstaan, zonder duidelijke oorzaak. Maar het kan ook na een operatie of een valpartij optreden. Mensen met diabetes of schildklierproblemen zijn vatbaarder voor het krijgen van een frozen shoulder.
Wat zijn de symptomen?
Pijn in rust en bij het bewegen. De schouder kan in de beginfase nog goed beweeglijk zijn maar wordt in de loop van de tijd steeds stijver. Met name de draaibeweging naar buiten (exorotatie) neem flink af.
Wat is de behandeling?
In de pijnlijk fase relatieve rust houden. Dit betekent dat je mag bewegen maar binnen de pijngrens. Een injectie in de schouder kan bij hevige (nacht) pijn veel verlichting geven.
Als de pijn en ontsteking zijn afgenomen dan kan begonnen worden met mobiliserende oefeningen. Deze zijn gericht op het verbeteren van de schouder beweeglijkheid.
Meer informatie over de frozen shoulder
Slijmbeursontsteking (bursitis)
Wat is het?
De slijmbeurs bestaat uit 2 dunne op elkaar liggende vliesjes met vocht ertussen. Het vermindert de wrijving tussen onze spieren, pezen en botten. Bij een ontsteking zwelt de slijmbeurs en veroorzaakt pijn.
Hoe ontstaat het?
Een slijmbeursontsteking kan worden veroorzaakt worden door overbelasting van de pees, een peesscheur of kalk in de pezen (tendinose calcarea). Bij bepaalde auto-immuunziekten zoals reumatoïde arthritis kan een slijmbeursontsteking spontaan optreden.
Wat zijn de symptomen?
Heftige acute pijn in rust (slijmbeursontsteking door vrijkomend kalk) of alleen bij het bewegen van de arm. De pijn verdwijnt in het laatste geval weer in rust.
Wat is de behandeling?
Instructies en adviezen hoe je arm te gebruiken in het dagelijks leven. Oefentherapie ter verbetering van houding en spierfunctie.
Bij aanhoudende klachten kan medicatie of een injectie met ontstekingsremmer helpen. Bij langdurige, niet herstellende klachten kan soms een operatie geadviseerd worden.
Meer informatie over de slijmbeursontsteking
Gewrichtsproblemen (arthritis/arthrose)
Wat is het?
Artritis (gewrichtsontsteking), arthrose (slijtage) of een schouderbreuk zijn aandoeningen van het gewricht. Deze kunnen de schouderfunctie ernstig belemmeren.
Hoe ontstaat het?
Arthritis is een gewrichtsontsteking. Deze kan ontstaan na een trauma zoals een val. Mensen met een autoimmuunziekte zoals reumatoïde artritis kunnen langdurige- of terugkerende artritis krijgen.
Artrose (slijtage) valt onder de degeneratieve aandoeningen en is meestal leeftijdsgebonden. Soms kan er na een ongeval zoals een schouderbreuk versnelde artrose optreden.
Wat zijn de symptomen?
Er kan pijn in rust en bij bewegen zijn. De stijfheid en bewegingsbeperking van de schouder kan in de loop van de tijd toenemen. Soms kan er een krakend geluid bij het draaien van de arm worden waargenomen.
De klachten kunnen lijken op die van een frozen shoulder. De diagnose wordt dan ook niet altijd goed gesteld.
Wat is de behandeling
Pijnstilling door massage, ijs of medicatie. De schouder mag gedoseerd geoefend worden in de beperkte richtingen. Het optimaliseren van de dagelijkse schouderfuncties zoals bijvoorbeeld reiken en duwen is een belangrijke doelstelling binnen de oefentherapie.
Bij aanhoudende klachten kan een schouderinjectie voor pijnverlichting zorgen. Soms is de slijtage en schouderbeperking zo ernstig dat een operatie nodig is. Er kan dan worden gekozen voor het plaatsen van een schouderprothese.
Meer informatie over artrose van de schouder
Hypermobiliteit / instabiliteit
Wat is het?
Onze schoudergewricht is van nature erg beweeglijk. Bij veel mensen is deze beweeglijkheid groter dan gemiddeld. We spreken dan over ‘hypermobiliteit’.
Als onze schouderspieren (rotator cuff) niet in staat zijn de bewegingen goed te begeleiden. Dit kan leiden tot pijnklachten, een onzeker gevoel of functiebeperking van de arm en schouder. Dan spreken we over ‘instabiliteit’.
Hypermobiliteit of instabiliteit kan aangeboren zijn. Maar ook een trauma, zoals een schouder uit de kom kan tot instabiliteit leiden.
Symptomen
Er kan onzekerheid of angst worden ervaren bij het uitvoeren van bepaalde armbewegingen. Hierbij kan pijn optreden en soms het gevoel worden ervaren dat de schouder uit de kom dreigt te gaan.
Behandeling
Oefentherapie is de eerste keuze. Door middel van gerichte oefening van de schouderspieren kunnen de kwetsbare of beperkte schouder- en armfuncties verbetert worden.
Bij aanhoudende klachten van instabiliteit kan een operatie overwogen worden. Zeker bij jongeren is er bewijs dat dit tot goed functieherstel kan leiden.
Meer informatie over de instabiele schouder
Schouderpijn kan een uitdaging zijn, maar met de juiste aanpak en begeleiding kun je op verantwoorde wijze je weg vinden naar herstel. Soms zijn algemene adviezen niet toereikend om tot een goed herstel te komen.
Aarzel dan niet niet een fysiotherapeut te raadplegen. Hij of zij kan je adviezen en oefeningen geven die op jouw situatie van toepassing zijn.
En mocht het verloop toch niet naar wens gaan dan zijn er korte overleglijnen met huisarts of medisch specialist.